free kitchen kits महाराष्ट्र राज्य सरकारने बांधकाम क्षेत्रातील कामगारांच्या कल्याणासाठी एक महत्त्वपूर्ण पाऊल उचलले आहे. राज्यातील इमारत आणि बांधकाम कामगार कल्याण विभागाने 18 जून 2025 रोजी एक नवीन निर्णय घेत बांधकाम मजदूरांसाठी सुधारित सुरक्षा किटची व्यवस्था केली आहे. या निर्णयामुळे राज्यभरातील लाखो बांधकाम कामगारांना फायदा होणार आहे.

नवीन योजनेची वैशिष्ट्ये

सरकारी आदेशानुसार, आता बांधकाम कामगारांना दोन प्रकारच्या किट प्रदान केल्या जाणार आहेत. पहिली म्हणजे मूलभूत आवश्यकतांसाठी ‘सुरक्षा किट’ आणि दुसरी म्हणजे कामाच्या ठिकाणी सुरक्षेसाठी ‘एसेन्शियल किट’. या दोन्ही किटमध्ये एकूण 23 उपयुक्त वस्तूंचा समावेश करण्यात आला आहे, ज्यामुळे कामगारांच्या जीवनमानात लक्षणीय सुधारणा होईल.

सुरक्षा किटमधील घरगुती वस्तू

सुरक्षा किटमध्ये दैनंदिन जीवनासाठी आवश्यक असलेल्या दहा महत्त्वाच्या वस्तूंचा समावेश करण्यात आला आहे. या वस्तू कामगारांच्या कुटुंबीयांच्या मूलभूत गरजा पूर्ण करण्यासाठी डिझाइन केल्या गेल्या आहेत.

धान्य साठवणुकीसाठी 25 किलो आणि 22 किलो क्षमतेच्या दोन वेगवेगळ्या पेट्या देण्यात येणार आहेत. या पेट्या कामगार कुटुंबांना त्यांच्या मासिक धान्याचा साठा योग्य प्रकारे करण्यासाठी मदत करतील. त्याचबरोबर साखर आणि चहापत्ती ठेवण्यासाठी स्वतंत्र डब्बे देण्यात येणार आहेत, ज्यामुळे स्वयंपाकघरातील व्यवस्था सुधारेल.

राहण्याच्या सुविधेसाठी पत्र्याची पेटी, प्लास्टिकची चटई, चादर, बेडशीट आणि ब्लँकेटचा समावेश करण्यात आला आहे. विशेषतः, 18 लिटर क्षमतेचा वॉटर प्यूरिफायर देण्यात येणार आहे, ज्यामुळे कामगार कुटुंबांना स्वच्छ पिण्याचे पाणी मिळू शकेल.

एसेन्शियल किटमधील व्यावसायिक सुरक्षा साधने

कामाच्या ठिकाणी कामगारांच्या सुरक्षेसाठी एसेन्शियल किटमध्ये तेरा अत्याधुनिक वस्तूंचा समावेश करण्यात आला आहे. या वस्तू बांधकाम क्षेत्रातील धोकादायक परिस्थितींपासून कामगारांचे संरक्षण करण्यासाठी विशेषतः निवडल्या गेल्या आहेत.

डोक्याच्या सुरक्षेसाठी हेल्मेट, डोळ्यांच्या संरक्षणासाठी गॉगल्स, हातांच्या सुरक्षेसाठी सेफ्टी ग्लोज्ज आणि पायांच्या संरक्षणासाठी सेफ्टी शूज देण्यात येणार आहेत. श्वसनसंस्थेच्या सुरक्षेसाठी मास्क आणि कानांच्या संरक्षणासाठी इयर प्लग देण्यात येणार आहेत.

उंचावरील कामांसाठी सेफ्टी हार्नेस बेल्ट, रात्रीच्या वेळी दिसण्यासाठी रिफ्लेक्टिव्ह जॅकेट आणि अंधारात कामाचे ठिकाण पहाण्यासाठी सौर ऊर्जेवर चालणारा टॉर्च यांचा समावेश करण्यात आला आहे. आरोग्याच्या दृष्टीने मच्छरदाणी, पाण्याची बाटली आणि स्टीलचा टिफिन डब्बा देखील दिला जाणार आहे. सामान वाहतुकीसाठी ट्रॅव्हल बॅगचाही समावेश या किटमध्ये केला गेला आहे.

पात्रता आणि अर्जाची प्रक्रिया

या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी कामगारांनी महाराष्ट्र इमारत व बांधकाम कामगार कल्याण विभागामध्ये नोंदणी करणे आवश्यक आहे. नोंदणीकृत कामगार संबंधित कार्यालयामध्ये अर्ज सादर करून या योजनेचा लाभ घेऊ शकतात.

अर्जाची प्रक्रिया सुलभ ठेवण्यात आली असून, कामगारांना फार जास्त कागदपत्रांची गरज भासणार नाही. विभागीय कार्यालयांमध्ये या संदर्भात मार्गदर्शन केंद्रे स्थापन केली जाणार आहेत, जिथे कामगारांना अर्जाची संपूर्ण प्रक्रिया समजावून सांगण्यात येईल.

योजनेचे उद्दिष्ट आणि महत्त्व

या योजनेचे मुख्य उद्दिष्ट बांधकाम कामगारांच्या जीवनमानात सुधारणा घडवून आणणे आहे. बांधकाम क्षेत्र हे अतिशय धोकादायक मानले जाते, जिथे कामगारांना अनेक प्रकारच्या आव्हानांना सामोरे जावे लागते. या सुधारित सुरक्षा किटमुळे कामगारांना त्यांच्या कामाच्या ठिकाणी तसेच घरी दोन्ही ठिकाणी सुरक्षितता मिळेल.

सरकारच्या या पहिल्यामुळे बांधकाम क्षेत्रातील कामगारांमध्ये नवी आशा निर्माण झाली आहे. विशेषतः कोरोना महामारीनंतर अनेक कामगारांचे जीवन अधिक कठीण झाले आहे, अशा परिस्थितीत या योजनेमुळे त्यांना मोठा आधार मिळेल.

वितरणाची व्यवस्था

योजनेची अंमलबजावणी टप्प्याटप्प्याने केली जाणार आहे. प्रथम मोठ्या शहरांतील नोंदणीकृत कामगारांना या किटचे वितरण केले जाईल, त्यानंतर ग्रामीण भागातील कामगारांना या सुविधेचा लाभ मिळेल. विभागाने याची व्यवस्था पारदर्शक आणि भ्रष्टाचारमुक्त ठेवण्याचे आश्वासन दिले आहे.

या सुधारित योजनेमुळे महाराष्ट्रातील बांधकाम कामगारांच्या जीवनात सकारात्मक बदल होण्याची शक्यता आहे. सरकारच्या या महत्त्वपूर्ण निर्णयामुळे कामगार कल्याणाच्या दिशेने एक मोठे पाऊल उचलण्यात आले आहे.

---

अस्वीकरण: वरील माहिती इंटरनेट प्लॅटफॉर्मवरून घेण्यात आली आहे. ही बातमी शंभर टक्के सत्य आहे याची आम्ही हमी देत नाही. त्यामुळे कृपया विचारपूर्वक पुढील प्रक्रिया करा आणि अधिकृत स्त्रोतांकडून माहितीची पडताळणी करा.