Maharashtra – Heavy rains महाराष्ट्र राज्यात या वर्षी मान्सूनने जोरदार हजेरी लावली आहे. राज्याच्या चारही प्रमुख भागांमध्ये – कोकण, पश्चिम महाराष्ट्र, मराठवाडा आणि विदर्भ – मान्सूनने आपली उपस्थिती दर्शविली आहे. या वर्षी मान्सूनच्या आगमनामुळे राज्यभरातील शेतकरी समुदायामध्ये आनंदाचे वातावरण पाहायला मिळत आहे.

मान्सूनच्या वाटचालीचा इतिहास

या वर्षी मान्सूनची कहाणी काहीशी वेगळी आहे. 26 मे 2025 रोजी मान्सूनने महाराष्ट्राच्या दक्षिणेकडील भागात प्रवेश केला होता. मात्र, त्यानंतर जवळजवळ तीन आठवडे मान्सून स्थिर राहिला होता. या कालावधीत मान्सूनच्या पुढील गतीसाठी आवश्यक असलेले हवामानशास्त्रीय परिस्थिती अनुकूल नव्हती. परंतु, 15 जून 2025 पासून परिस्थिती बदलली आणि राज्यभरात मान्सूनने पुन्हा सक्रियता दाखविली.

हवामान तज्ञांच्या मते, या विलंबामागे अरबी समुद्रातील हवामानातील बदल आणि वायुदाबातील चढउतार कारणीभूत होते. सध्या या सर्व अडचणी दूर झाल्यामुळे मान्सूनसाठी अनुकूल वातावरण निर्माण झाले आहे.

राज्यभरातील सध्याची परिस्थिती

सध्या महाराष्ट्राच्या भौगोलिक नकाशावर पाहिले तर मान्सूनने राज्याचा मोठा भाग व्यापला आहे. कोकण प्रदेशात मान्सून पूर्णपणे स्थापित झाला आहे आणि तेथे नियमित पावसाची सुरुवात झाली आहे. खानदेश प्रदेशातील धुळे, जळगाव आणि नंदुरबार जिल्ह्यांमध्ये देखील मान्सूनची चांगली हालचाल दिसत आहे.

पश्चिम महाराष्ट्रातील पुणे, सातारा, कोल्हापूर, सांगली आणि सोलापूर जिल्ह्यांमध्ये मान्सूनने प्रवेश केला आहे. या भागातील घाटमाथ्यावरील क्षेत्रांमध्ये विशेषतः चांगला पाऊस पडत आहे. मराठवाड्यातील सर्व आठ जिल्ह्यांमध्ये मान्सूनची उपस्थिती जाणवू लागली आहे, जेथे मध्यम ते जोरदार पावसाची अपेक्षा आहे.

विदर्भ प्रदेशातील बहुतेक भागांमध्ये मान्सून दाखल झाला आहे. नागपूर, अमरावती, अकोला, बुलढाणा आणि वाशिम या जिल्ह्यांमध्ये पावसाची सुरुवात झाली आहे. उर्वरित जिल्ह्यांमध्ये पुढील 24 तासांत मान्सूनच्या आगमनाची शक्यता आहे.

इतर राज्यांमधील स्थिती

महाराष्ट्राच्या बरोबरीने शेजारील राज्यांमध्ये देखील मान्सूनची प्रगती होत आहे. छत्तीसगड आणि ओडिशा या राज्यांमध्ये मान्सूनने महत्त्वपूर्ण प्रगती केली आहे. गुजरात आणि मध्य प्रदेश या राज्यांमध्ये देखील मोठ्या प्रमाणावर मुसळधार पावसाला सुरुवात झाली आहे. या सर्व घडामोडींमुळे संपूर्ण पश्चिम आणि मध्य भारतातील मान्सूनची स्थिती मजबूत होत आहे.

हवामान खात्याचे अंदाज आणि इशारे

भारतीय हवामान खात्याने पुढील काही दिवसांसाठी महत्त्वाचे अंदाज आणि इशारे जारी केले आहेत. या अंदाजांनुसार:

रेड अलर्ट क्षेत्रे: घाटमाथ्यावरील पुणे आणि सातारा जिल्ह्यांसाठी रेड अलर्ट जारी करण्यात आला आहे. या भागात अति मुसळधार पावसाची शक्यता आहे. सिंधुदुर्ग, रत्नागिरी, कोल्हापूर या कोकणी जिल्ह्यांसाठी देखील रेड अलर्ट जारी केला आहे, जेथे 200 मिमी पेक्षा जास्त पाऊस पडण्याची शक्यता आहे.

ऑरेंज अलर्ट क्षेत्रे: मुंबई, ठाणे, पालघर, रत्नागिरी, सिंधुदुर्ग या कोकणी जिल्ह्यांसाठी ऑरेंज अलर्ट घोषित केला आहे. विदर्भातील नागपूर, अमरावती, भंडारा आणि गोंदिया जिल्ह्यांसाठी देखील ऑरेंज अलर्ट आहे. या भागात 100-200 मिमी पावसाची अपेक्षा आहे.

येलो अलर्ट क्षेत्रे: विदर्भातील इतर जिल्हे, खानदेशातील तीन जिल्हे आणि छत्रपती संभाजीनगर जिल्ह्यासाठी येलो अलर्ट जारी केला आहे. या भागात मध्यम ते जोरदार पावसाची शक्यता आहे.

पुढील पाच दिवसांचा अंदाज

हवामान तज्ञांच्या विश्लेषणानुसार, पुढील पाच दिवसांत राज्यभरात पावसाची तीव्रता कायम राहणार आहे. कोकण प्रदेशात सततच्या मुसळधार पावसाची अपेक्षा आहे. विशेषतः रत्नागिरी आणि सिंधुदुर्ग जिल्ह्यांमध्ये अतिमुसळधार पावसाची शक्यता आहे.

घाटमाथ्याच्या भागांमध्ये, विशेषतः महाबळेश्वर, लोणावळा, खंडाळा, अंबोली या पर्यटन स्थळांवर मोठ्या प्रमाणात पाऊस पडण्याची अपेक्षा आहे. या भागातील पर्यटकांना सावधगिरी बाळगण्याचा सल्ला दिला जात आहे.

मराठवाड्यामध्ये मध्यम ते जोरदार पावसाचा अंदाज आहे, जो या भागातील दुष्काळग्रस्त क्षेत्रांसाठी आशादायक आहे. विदर्भामध्ये सततच्या मध्यम पावसामुळे या भागातील कापूस आणि सोयाबीन पिकांना फायदा होण्याची अपेक्षा आहे.

शेतकऱ्यांसाठी महत्त्वाचे मार्गदर्शन

या मान्सूनच्या आगमनामुळे राज्यातील शेतकऱ्यांना मोठा दिलासा मिळाला आहे. खरिप हंगामाच्या पेरणीसाठी हा योग्य काळ आहे. शेतकऱ्यांनी भात, कापूस, सोयाबीन, तूर, मका या पिकांची लागवड करण्यास सुरुवात करावी.

मात्र, अति मुसळधार पावसाच्या भागात शेतकऱ्यांनी सावधगिरी बाळगावी. जल निचरा व्यवस्था योग्य असल्याची खात्री करावी आणि पिकांच्या संरक्षणाचे उपाय योजावेत.

नागरिकांसाठी सूचना

राज्यातील नागरिकांनी पुढील काही दिवस अतिरिक्त सावधगिरी बाळगावी. विशेषतः कोकण आणि घाटमाथ्यावरील भागात राहणाऱ्यांनी अनावश्यक प्रवास टाळावा. पूर आणि भूस्खलनाच्या संभाव्य धोक्यांपासून सावध राहावे.

महापूर नियंत्रण कक्षाने सर्व जिल्हाधिकारी आणि स्थानिक प्रशासनाला सतर्क राहण्याचे निर्देश दिले आहेत. आपत्कालीन सेवा 24 तास सक्रिय ठेवण्यात आल्या आहेत.

या मान्सूनमुळे राज्याच्या जलसाठ्यांमध्ये वाढ होण्याची अपेक्षा आहे, जे येत्या वर्षभरासाठी पाण्याची गरज भागविण्यास मदत करेल. एकूणच, हा मान्सून राज्याच्या कृषी आणि जलसंपत्तेसाठी अतिशय फायदेशीर ठरण्याची शक्यता आहे.

---

अस्वीकरण: वरील माहिती इंटरनेट प्लॅटफॉर्मवरून घेण्यात आली आहे. आम्ही या बातमीच्या 100% सत्यतेची हमी देत नाही. कृपया विचारपूर्वक आणि स्वतःच्या जबाबदारीवर पुढील कार्यवाही करा. अधिकृत हवामान माहितीसाठी भारतीय हवामान खात्याच्या अधिकृत वेबसाइटचा संदर्भ घ्यावा.